KURULUŞ DÖNEMİ PADİŞAHLARI
Osmanlı – Haçlı Savaşları
- Sırpsındığı
- I. Kosova
- Niğbolu
- Varna
- II. Kosova
Osman Bey Dönemi (1281-1324)
- Bilecik, Karacahisar, Yarhisar, İnegöl fethedilmiştir.
- Bilecik merkez yapıldı. Bilecik’te bulunan demir madeni işlenerek ordunun silah htiyacı karşılanmıştır.
- 1302’de Koyunhisar (Bafeon) savaşı yapıldı. (İlk Osmanlı – Bizans savaşıdır.)
- Vergi toplanmaya başlandı.
- İlk defa Kadı ataması yapıldı (İlk Osmanlı kadısı Dursun Fakih’tir)
- İlk kez Subaşı ataması yapıldı.
Orhan Bey Dönemi (1324-1362)
- 1326 yılında Bursa fethedilmiş ve başkent yapılmıştır.
- Osmanlı ordusu Maltepe (Palekanon) Savaşı’nda Bizans’ı yenmiştir (1329). Palekanon Savaşında Bizans merkez kuvvetlerine karşı ilk kez bir zafer elde edilmiştir. Bu savaşla İznik alındı ve başkent yapıldı.
- Sultan unvanını kullanan ilk Padişah Orhan Bey’dir
- İlk defa bir beyliğe son verildi (Karesioğulları).
- İlk defa tersane açıldı (Karamürsel).
- İlk defa bedesten açıldı (Bursa).
- İlk saray yapıldı (Bey Sarayı).
- İlk medrese açıldı (İznik Medresesi).
- İlk müderris atandı ( Davud-u Kayseri).
- İlk cami yapıldı (Hacı Özbek Cami).
- İlk kez bir sultan gayrimüslim bir kadınla evlendi (Nilüfer Hatun).
- İlk kez kul sistemi başladı (Gayrimüslimleri devlet görevine almak).
- ilk kez bütçe hazırandı.
- İlk kez Rumeli’ye geçildi (Çimpe Kalesi).
- İlk kez gümüş para basıldı (akçe).
- İlk defa ordu kuruldu (Yaya-Müsellim)
- Divanı-ı Hümayun kuruldu.
- Divana vezir ataması yapıldı (Alaaddin Paşa).
- İlk kez iskan politikası uygulandı.
- İlk kez tımar politikası uygulandı.
I. Murat (Hüdavendigar – Gazi Hünkar) Dönemi (1362 – 1389)
- Sazlıdere Savaşı ile Bizans ve Bulgar orduları mağlup edilerek Edirne fethedilerek başkent yapılmıştır.
- Ahilerden Ankara’yı almıştır.
- Germiyanoğullarının toprakları çeyiz yoluyla, Hamitoğullarının toprakları ise parayla satın alınmıştır.
- 1364’te ilk Osmanlı-Haçlı savaşı olan Sırpsındığı (I.Çirmen) ve 1371’de Sırpları II. Çirmen de mağlup etmiştir.
- 1389 yılında büyük bir haçlı ordusuna karşı “I. Kosova Şavaşı” kazanıldı. Savaş meydanında gezen I. Murat Miloş Obiliç adındaki bir Sırp tarafından öldürüldü.
- ‘Top’ ilk defa bu savaşta kullanıldı.
- Kazaskerlik, Defterdarlık ve Sadrazamlık kuruldu.
- Enderun mektebi açıldı (Edirne).
- Kapıkulu Ocağı kuruldu.
- Yeniçeri, Topçu ve Acemioğulları birlikleri kuruldu.
- Veraset sisteminde değişiklik yaptı.
- Sistemli tımar ve İskan politikası uygulandı.
- Rumeli Beylerbeyliği kuruldu.
- İlk veziriazam Çandarlı Kara Halil Hayrettin Paşa’dır.
I. Bayezid (Yıldırım) Dönemi (1389 – 1402) (Sultanı İklimi Rum-Rum Memleketinin Sultanı)
- Bizans’ın korkulu rüyası “Sultanı İklimi Rum”.
- Anadoluda Türk siyasi birliğini geniş ölçüde sağlayan ilk Osmanlı Padişahıdır.
- İlk defa Darüşşifa (hastane) açıldı. (Bursa)
- Niğbolu Savaşı’nda (1396) Haçlılar yenilmiş ve Bizans Osmalıya vergi vermeyi kabul etmiştir.
- Bu savaşın ardından halife “Sultanı İklim-i Rum” (Anadolu’nun Sultanı) unvanını vermiştir.
- Savaş sırasında Karamanoğulları iki defa isyan etmiş tekrar itaat altına alınmıştır.
- İstanbul’u ilk defa kuşatan Osmanlı Padişahıdır. (4 defa kuşatmıştır.)
- İstanbul kuşatması sırasında I. Bayezıd doğudan gelen Timur’un saldırısına uğramıştır.
- 1402 Ankara Savaşı’yla Osmanlı Ordusu Timur’un ordusuna yenilmiştir.
Ankara Savaşı’nın Nedenleri
- Anadolu’daki Beyliklerin Beylerinin ve Akkoyunluların Timur’u Anadolu’ya gelmesi konusunda kışkırtmaları
- Timur’dan kaçan beylerin Osmanlı’ya sağınması.
- Karşılıklı mektuplar
- İkisininde Türk dünyasının lideri olmak istemesi
Ankara Savaşı’nın Sonuçları
- Anadolu Türk siyasi birliği bozuldu, tekrar beylikler kuruldu (Karesioğulları ve Kadı Eretna hariç).
- İstanbul’un alınması gecikti.
- Anadolu tahrip edildi, ilk defa bir Osmanlı Sultan’ı esir düştü.
- Fetret Devri’ne girildi.(Fazıla-i Saltanat)
- Mustafa Çelebi, Timur tarafından Semerkant’a götürülmüştür.
I. Mehmet (Çelebi) Dönemi (1413 – 1421)
- Ankara Savaşı’ndan sonra devlet otoritesini yeniden sağladığı için Çelebi Mehmet’e Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu denilmiştir.
- Osmanlıdaki dini ve toplumsal nitelikli ilk ayaklanma olan “Şeyh Bedrettin İsyanı” bastırılmıştır.
- İlk defa bir devletle Deniz Savaşı yapılmıştır (Venedik-Çalgı Bey Savaşı).
- İlk defa Surre alayları oluşturuldu.
- “Düzmece Mustafa İsyanı” çıkmıştır (II.Murat döneminde tekrarlanmıştır, yakalanıp idam ettirilmiştir).
II. Murat Dönemi
- Macarlarla kuruluş dönemi’nin en kötü anlaşması sayılan “Edirne Segedin” antlaşması yapılmıştır. Antlaşmaya göre Macarlarla 10 yıl savaş yapılmayacaktı.
- Düzmece Mustafa İsyanı’na kesin son verilmiştir.
- İlk defa Yeniçeri İsyanı çıkmıştır( Buçuktepe İsyanı).
- 1444’te Haçlılarla Varna Savaşı yapılmıştır.
- 1448’de ise Haçlılarla II. Kosova Savaşı yapıldı.
Kosova Savaşı’nın Sonuçları
- Balkanlar kesin olarak Türk yurdu haline geldi.
- Miryokefalon Savaşı sonucu benzerlik gösterir( Anadolu kesin Türk yurdu olmuştur).
- Türkler taarruza geçti, Avrupa ise savunmaya çekildi. (II. Viyana’ya kadar)
KPSS tarih notları için tıklayınız…
