Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi (1299 – 1453)

KURULUŞ DÖNEMİ PADİŞAHLARI

• Osman Bey
• Orhan Bey
• I. Murat
• I. Bayezit
• I. Mehmet (Çelebi)
• II. Murad

Osmanlı – Haçlı Savaşları

• Sırpsındığı
• I. Kosova
• Niğbolu
• Varna
• II. Kosova

Osman Bey Dönemi (1281-1324)

• Bilecik, Karacahisar, Yarhisar, İnegöl fethedilmiştir.
• Bilecik  merkez yapıldı.  Bilecik’te bulunan demir madeni işlenerek ordunun silah htiyacı karşılanmıştır.
• 1302’de Koyunhisar (Bafeon) savaşı yapıldı. (İlk Osmanlı – Bizans  savaşıdır.)
• Vergi toplanmaya başlandı.
• İlk defa Kadı ataması yapıldı (İlk Osmanlı kadısı Dursun Fakih’tir)
• İlk kez Subaşı ataması yapıldı.

Orhan Bey Dönemi (1324-1362)

• 1326 yılında Bursa fethedilmiş ve başkent yapılmıştır.
• Osmanlı ordusu Maltepe (Palekanon) Savaşı’nda Bizans’ı yenmiştir (1329). Palekanon Savaşında Bizans merkez kuvvetlerine karşı ilk kez bir zafer elde edilmiştir. Bu savaşla İznik alındı ve başkent yapıldı.
• Sultan unvanını kullanan ilk Padişah Orhan Bey’dir
• İlk defa bir beyliğe son verildi (Karesioğulları).
• İlk defa tersane açıldı (Karamürsel).
• İlk defa bedesten açıldı (Bursa).
• İlk saray yapıldı (Bey Sarayı).
• İlk medrese açıldı (İznik Medresesi).
• İlk müderris atandı ( Davud-u Kayseri).
• İlk cami yapıldı (Hacı Özbek Cami).
• İlk kez bir sultan gayrimüslim bir kadınla evlendi (Nilüfer Hatun).
• İlk kez kul sistemi başladı (Gayrimüslimleri devlet görevine almak).
• ilk kez bütçe hazırandı.
• İlk kez Rumeli’ye geçildi (Çimpe Kalesi).
• İlk kez gümüş para basıldı (akçe).
• İlk defa ordu kuruldu (Yaya-Müsellim)
• Divanı-ı Hümayun kuruldu.
• Divana vezir ataması yapıldı (Alaaddin Paşa).
• İlk kez iskan politikası uygulandı.
• İlk kez tımar politikası uygulandı.

I. Murat (Hüdavendigar – Gazi Hünkar) Dönemi (1362 – 1389)

• Sazlıdere  Savaşı ile Bizans ve Bulgar orduları mağlup edilerek Edirne fethedilerek başkent yapılmıştır.
• Ahilerden Ankara’yı almıştır.
• Germiyanoğullarının toprakları çeyiz yoluyla, Hamitoğullarının toprakları ise parayla satın alınmıştır.
• 1364’te ilk Osmanlı-Haçlı savaşı olan Sırpsındığı (I.Çirmen) ve 1371’de Sırpları II. Çirmen de mağlup etmiştir.
• 1389  yılında büyük bir haçlı ordusuna karşı “I. Kosova Şavaşı” kazanıldı.  Savaş meydanında gezen I. Murat Miloş Obiliç adındaki bir Sırp tarafından öldürüldü.
• ‘Top’ ilk defa bu savaşta kullanıldı.
• Kazaskerlik, Defterdarlık ve Sadrazamlık kuruldu.
• Enderun mektebi açıldı (Edirne).
• Kapıkulu Ocağı kuruldu.
• Yeniçeri, Topçu ve Acemioğulları birlikleri kuruldu.
• Veraset sisteminde değişiklik yaptı.
• Sistemli tımar ve İskan politikası uygulandı.
• Rumeli Beylerbeyliği kuruldu.
• İlk veziriazam Çandarlı Kara Halil Hayrettin Paşa’dır.

I. Bayezid (Yıldırım) Dönemi (1389 – 1402) (Sultanı İklimi Rum-Rum Memleketinin Sultanı)

• Bizans’ın korkulu rüyası “Sultanı İklimi Rum”.
• Anadoluda Türk siyasi birliğini geniş ölçüde sağlayan ilk Osmanlı Padişahıdır.
• İlk defa Darüşşifa (hastane) açıldı. (Bursa)
• Niğbolu Savaşı’nda (1396) Haçlılar yenilmiş ve Bizans Osmalıya vergi vermeyi kabul etmiştir.
• Bu savaşın ardından halife “Sultanı İklim-i Rum” (Anadolu’nun Sultanı) unvanını vermiştir.
• Savaş sırasında Karamanoğulları iki defa isyan etmiş tekrar itaat altına alınmıştır.
• İstanbul’u ilk defa kuşatan Osmanlı Padişahıdır. (4 defa kuşatmıştır.)
• İstanbul kuşatması sırasında I. Bayezıd doğudan gelen Timur’un saldırısına uğramıştır.
• 1402 Ankara Savaşı’yla Osmanlı Ordusu Timur’un ordusuna yenilmiştir.

Ankara Savaşı’nın Nedenleri

• Anadolu’daki Beyliklerin Beylerinin ve Akkoyunluların Timur’u Anadolu’ya gelmesi konusunda kışkırtmaları
• Timur’dan kaçan beylerin Osmanlı’ya sağınması.
• Karşılıklı mektuplar
• İkisininde Türk dünyasının lideri olmak istemesi

Ankara Savaşı’nın Sonuçları

• Anadolu Türk siyasi birliği bozuldu, tekrar beylikler kuruldu (Karesioğulları ve Kadı Eretna hariç).
• İstanbul’un alınması gecikti.
• Anadolu tahrip edildi, ilk defa bir Osmanlı Sultan’ı esir düştü.
• Fetret Devri’ne girildi.(Fazıla-i Saltanat)
• Mustafa Çelebi, Timur tarafından Semerkant’a götürülmüştür.

I. Mehmet (Çelebi) Dönemi (1413 – 1421)

• Ankara Savaşı’ndan sonra devlet otoritesini yeniden sağladığı için Çelebi Mehmet’e Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu denilmiştir.
• Osmanlıdaki dini ve toplumsal nitelikli ilk ayaklanma olan “Şeyh Bedrettin İsyanı” bastırılmıştır.
• İlk defa bir devletle Deniz Savaşı yapılmıştır (Venedik-Çalgı Bey Savaşı).
• İlk defa Surre alayları oluşturuldu.
• “Düzmece Mustafa İsyanı” çıkmıştır (II.Murat döneminde tekrarlanmıştır, yakalanıp idam ettirilmiştir).

II. Murat Dönemi

• Macarlarla kuruluş dönemi’nin en kötü anlaşması sayılan “Edirne Segedin” antlaşması yapılmıştır. Antlaşmaya göre Macarlarla 10 yıl savaş yapılmayacaktı.
• Düzmece Mustafa İsyanı’na kesin son verilmiştir.
• İlk defa Yeniçeri İsyanı çıkmıştır( Buçuktepe İsyanı).
• 1444’te Haçlılarla  Varna Savaşı yapılmıştır.
• 1448’de ise Haçlılarla II. Kosova Savaşı yapıldı.

Kosova Savaşı’nın Sonuçları

• Balkanlar kesin olarak Türk yurdu haline geldi.
• Miryokefalon Savaşı sonucu benzerlik gösterir( Anadolu kesin Türk yurdu olmuştur).
• Türkler taarruza geçti, Avrupa ise savunmaya çekildi. (II. Viyana’ya kadar)

KPSS tarih notları için tıklayınız…