20. Yüzyılda Osmanlı Devleti

Dönemin Padişahları

• II. Abdülhamid
• V. Mehmet (Reşat)
• VI. Mehmet Vahdettin

II.Meşrutiyet Dönemi (1909-1918)

• 24 Temmuz 1908’de II. Meşrutiyet ilan edildi.

II. Meşrutiyet’in İlanı Sırasındaki Gelişmeler

• Girit, Osmanlı Devleti’nden ayrılarak Yunanistan’a bağlanmıştır.
• Bulgaristan bağımsızlığını ilan etmiştir.
• Avusturya, Berlin Antlaşması’ndan beri geçici süreyle elinde tuttuğu Bosna Hersek’i tamamen almıştır.

II. Meşrutiyet Dönemi Siyasi Partiler

• Hürriyet ve İtilaf Fırkası
• Osmanlı Ahrar Fırkası
• Fedakaran-ı Millet Cemiyeti
• İttihad-ı Muhammedi Fırkası
• Osmanlı Demokrat Fırkası
• Islahat-ı Esasiye-i Osmaniye Fırkası
• Mutedil Hürriyetperveran Fırkası
• Ahali Fırkası
• Osmanlı Sosyalist Fırkası
• Halaskar Zabitan Grubu
• Milli Meşrutiyet Fırkası

31 Mart Ayaklanması

• II. Meşrutiyet’in ilanından sonra İstanbul’da Meşrutiyet yönetimine son vermek amacıyla çıkarılan isyandır.
• Taksim Kışlası’ndaki Avcı Taburu’na bağlı askerler, subaylarına karşı ayaklanarak kendilerine önderlik eden din adamlarının peşinde Heyet-i Mebusan’ın önünde toplanmışlar ve ülkenin şeriata göre yönetilmesini istemişlerdir.
• İsyancılar; genç subayları, gazetecileri ve bazı İttihat ve Terakki Fırkası taraftarlarını öldürmüşlerdir.
• Hüseyin Hilmi Paşa Hükümeti ayaklanmacılarla uzlaşma yolunu seçmiş ve hükümet üyeleri tek tek istifa etmiştir. Yeni kabineyi Tevfik Paşa kurmuştur.
• İstanbul’da denetimi elinden kaçıran İttihat ve Terraki Partisi, asıl güç merkezi olan Selanik’teki III. Ordu’yu harekete geçirmiş, böylece ayaklanmayı bastırmak üzere Hareket Ordusu kurulmuştur.
• Hareket Ordusu komutanı Mahmut Şevket Paşa’dır. Mustafa Kemal de bu orduda kurmay başkanı olarak görev yapmıştır.
• Ayaklanmacılar, 23 Nisan’ı 24 Nisan’a bağlayan gece, İstanbul’a girmeye başlayan Hareket Ordusu’na başarısız bir direnişten sonra teslim olmuştur.
• II. Abdülhamit tahttan indirilmiş ve sürgüne yollanmıştır. Yerine Mehmet Reşat (V. Mehmet) getirilmiştir.

NOT: 31 Mart ayaklanması rejime karşı yapılan ilk ayaklanmadır.

• II. Abdülhamit’i görevden alma kararını kendisine Arif Hikmet Paşa, Ermeni Katolik cemaatinden Aram Efendi, Draç mebusu Esat Paşa ile Selanik Yahudi cemaatinden Emanuel Karasu Efendi’den oluşan bir kurul bildirmiştir.

Osmanlı Devleti’ni Dağılmaktan Kurtarmak Amacı İle Ortaya Çıkan Fikir Akımları

• Batıcılık
• Osmanlıcılık
• İslamcılık
• Türkçülük
• Ademimerkeziyetçilik

Osmanlı Devletinin Son Dönem Askeri Olayları

Trablusgarp Savaşı (1911-1912)

Nedenleri

• Rusya ile İtalya arasında, İtalya’nın işgaline onay veren Racconigi Antlaşması’nın imzalanması,
• Bölgenin İtalya’ya daha yakın olması,
• Bölgenin Osmanlı Devleti açısından savunulamayacak durumda olması,
• İtalya’nın siyasi birliğini geç tamamlayıp sömürgecilik yarışına girmesi.

Savaşa Katılan Gönüllü Subaylar

• Mustafa Kemal (Derne-Tobruk)————Gazeteci Şerif Bey lakabıyla.
• Enver Bey (Bingazi)—————–Kuyucu Hamdi lakabıyla.
• Nuri Conker
• Ali Çetinkaya
• Ali Fuat Cebesoy
• Ali Fethi Okyar

Quşhy (Uşi) Antlaşması’na (1912) Göre;

• Trablusgarp ve Bingazi İtalya’ya bırakılacak. (Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’da toprağı kalmadı.)
• Trablusgarp, dini açıdan halifeye bağlıdır. (Trablusgarp halkı ile kültürel bağlar koparılmak istenmedi.)
• 12 ada Balkan Savaşları’nın sonuna kadar İtalya’ya bırakılacak.
• İtalya, Osmanlı Devleti’nin kapitülasyonları kaldırması konusunda yardım edecek.

NOT: Dünya tarihindeki ilk savaş uçağı Trablusgarp Savaşı’nda kullanıldı. (İtalya kullandı)